Autor: ks. Tomasz Rogoziński
W Księdze Syracha czytamy: „Wierny bowiem przyjaciel potężną obroną, kto go znalazł, skarb znalazł” (Syr 6, 14). Dawid znalazł go w Jonatanie.
Podczas poprzedniego spotkania z Biblią, gdy naszą uwagę skupiliśmy na Dawidzie, wspomniałem, że jego życie było pełne różnych doświadczeń. Walka z Goliatem jest jednym z tych najbardziej charakterystycznych, ale warto też zwrócić uwagę na niezwykłą przyjaźń, jaka zawiązała się między nim a Jonatanem.
Brawura syna i klątwa ojca
Jonatan był najstarszym synem Saula, pierwszego króla Izraela. Jego imię z hebr. Yehonatan oznacza „Jahwe dał”. Wspomagał ojca podczas rządów, chociaż nie zawsze zgadzał się z jego decyzjami. Przyczynił się do jednej z głośnych klęsk Filistynów. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że nie mówiąc nic ojcu, sam z giermkiem, rozpoczął działania zaczepne, pokonując ok. 20 żołnierzy nieprzyjaciela. Swoim brawurowym wyczynem rozbudził w rodakach ducha walki. Niestety z powodu nieroztropnej przysięgi ojca, bohater dnia o mało nie pożegnałby się z życiem. Saul bowiem na fali wydarzeń wyrzekł słowa: „Przeklęty ten człowiek, który by spożył posiłek przed wieczorem, zanim dokonam pomsty nad mymi wrogami”. Mówiąc to zdanie nie spodziewał, że będzie nim jego syn, który pożywiał się, przebywając w lesie. Na szczęście Jonatana wybawił lud, który nie pozwolił na stracenie sprawcy wielkiego zwycięstwa.
Jonatan i Dawid – historia przyjaźni
Poznali się po walce stoczonej przez Dawida z Goliatem. Wówczas Saul sprowadził pogromcę Filistyna do siebie i nie pozwolił mu już powrócić do rodzinnego domu. Jonatan zawarł po tym wydarzeniu związek przyjaźni z Dawidem. Oddał mu swój płaszcz, a także miecz, łuk oraz pas. Już wkrótce miało się też okazać, jak trwała będzie ta przyjaźń. Sukcesy Dawida wzbudziły w Saulu tak wielką zazdrość, że namawiał on różnych ludzi, w tym Jonatana, by go zabili. Jonatan ostrzegał Dawida przed grożącymi mu niebezpieczeństwami, a z czasem stał się pośrednikiem między przyjacielem a swoim ojcem, który ciągle szukał sposobności, by się go pozbyć. Saul, zdając sobie sprawę z przyjaźni, jak zawiązała się między jego synem a Dawidem, posunął się do wypowiedzenia słów, które tak dotknęły Jonatana, że wręcz stracił apetyt. Oto bowiem ojciec jego w wielkiej złości rzekł: „Jak długo bowiem będzie żył syn Jessego, nie ostoisz się ani ty, ani twoje królowanie”. Ale nawet te słowa nie były w stanie zachwiać jego wierną postawą wobec Dawida. Wręcz przeciwnie jeszcze bardziej go przekonały, że musi wspierać swego przyjaciela. Odwiedzał go w miejscach, gdzie się chronił i umacniał w Bogu, by nie tracił ducha.
Prawowity następca rezygnuje z tronu
Jakim Jonatan był człowiekiem i przyjacielem, najpełniej oddają słowa, które wyrzekł do Dawida w Chorsza na pustyni Zif: „Ty będziesz panował nad Izraelem, ja zaś będę drugim po tobie”. Trzeba przyznać, że był niezwykłym człowiekiem. Życie postawiło go w trudnej sytuacji. Z jednej strony w głębi serca szanował swego ojca, nawet razem zginęli na polu walki, a z drugiej pozostał wierny przyjacielowi. Na rzecz Dawida zrezygnował z panowania, chciał być drugim. Tę przyjaźń docenił Dawid podczas swoich rządów, okazując wielką życzliwość rodzinie Jonatana, zwłaszcza jego chromemu synowi.
Niekiedy chęć odniesienia sukcesu, bycia na piedestale oraz trudne doświadczenia bardzo wystawiają przyjaźń na próbę. Jonatan uczy nas, że w przyjaźni należy coś z siebie dać i nie szukać korzyści dla siebie samego.
Ks. Tomasz Rogoziński
Zadanie
Odpowiedz na pytania:
Co syn Saula spożył w lesie?
Jakim umówionym sposobem ostrzegł Jonatan swojego przyjaciela?
Jak miał na imię syn Jonatana?
Odpowiedzi szukaj w 1 Sm i 2 Sm.
fot. archiwum