Uzurpator

Po śmierci Gedeona Izraelici ponownie zapomnieli o Bogu. Zdradzali go na rzecz bożków. Nie okazywali też życzliwości rodzinie Jerubbaala-Gedeona, mimo dobrodziejstw, które spotkały ich z jego ręki. Nie umieli być wdzięczni nawet za wyzwolenie spod uciemiężenia Madianitów.

Kamień – świadek mordu
Niedługo po śmierci Gedeona doszło do wielkiej tragedii. Abimelek, jeden z jego licznych synów, zrodzony zresztą z niewolnicy, udał się do Sychem. Tam z pomocą krewnych matki i braci, zyskał poparcie możnych Sychem. Ze świątyni Baal-Berita możni ci ofiarowali mu pieniądze, za które zwerbował awanturników, posłusznie wykonywujących jego rozkazy. Po uzyskaniu poparcia, udał się do domu Gedeona i na jednym kamieniu zabił 70 swoich braci. Podczas rzezi ocalał tylko najmłodszy syn Jerubbala Jotam, który zdołał się ukryć. Po tym wydarzeniu możni miasta Sychem oraz cały gród Millo ogłosili Abimeleka królem swego miasta. (por. Sdz 9, 1-6)

Aluzja Jotama
Gdy Abimelek został władcą Sychem, jego brat Jotam udał się na górę Gariziem i donośnym głosem przemówił do możnych miasta. Opowiedział im bajkę o drzewach, które zebrały się, aby obrać nad sobą króla. Najpierw prosiły oliwkę, ta jednak nie chciała się wyrzec swojej oliwy, następnie figowca, jednak i on nie chciał kołysać się nad drzewami, wyrzekając się swego wybornego owocu. Drzewa postanowiły więc poprosić krzew winny. Gdy i ten odmówił, zwróciły się do krzewu cierniowego, który się zgodził. W tej bajce Jotam czyni aluzję do minionych wydarzeń. Oliwka, figowiec, krzew winny odrzucające władzę królewską symbolizują Jerubbaala, natomiast krzew cierniowy, który władzę królewską przyjął – Abimeleka. W dalszej mowie na górze Garizim Jotam gani możnych Sychem za wybór Abimeleka na króla i wyrzuca im wielką niesprawiedliwość jakiej się dopuścili wobec rodziny Gedeona. Po swych odważnych słowach Jotam z obawy przed bratem uciekł do Beer i tam zamieszkał. (por. Sdz 9,7-21)

Szybki koniec uzurpatora
Niesprawiedliwość ma jednak krótkie nogi. Tak też było w przypadku Abimeleka, bo jak podaje Pismo Święte jego władza trwała ledwie trzy lata. Bardzo szybko ci, którzy pomogli mu ją zdobyć, odwrócili się od niego. Ludność Sychem zbuntowała się przeciwko Abimelekowi, co w rezultacie doprowadziło do konfliktu. Zakończył się on zniszczeniem miasta i wymordowaniem jego mieszkańców. Ze zrujnowanego Sychem Abimelek udał się do Tebes, obległ je i w końcu zdobył. W środku miasta znajdowała się jednak dobrze obwarowana twierdza, na dachu której schronili się jego mieszkańcy. Abimelek postanowił ją zdobyć, jednak gdy zbliżył się do jej bram by podłożyć ogień, pewna kobieta zrzuciła mu na głowę kamień od żaren, ciężko go raniąc. Ranny Abimelek przywołał do siebie swego giermka i poprosił, by ten przebił go mieczem, by nie mówiono o nim, że: „zabiła go kobieta”. Zło, którego dopuścił się Abimelek spadło i to dosłownie na głowę jego i tych, którzy go wspierali. Jego postawa uświadamia nam prawdę, że czyny człowieka zawsze do niego wracają. Zarówno te dobre, jak i te złe.

Ks. Tomasz Rogoziński

Odpowiedz na pytania:
1. Gdzie znajdował się dom Gedeona, w którym Abimelek wymordował swoich braci?
2. Jakim przekleństwem zakończyła się bajka Jotama?
3. Za kim opowiedzieli się mieszkańcy Sychem w trakcie buntu przeciwko Abimelekowi?
Zadanie ułatwi fragment Sdz 9, 1-55

fot. Abimelek